Izba Pamięci Adama Mickiewicza
„Bom
wszędzie cząstkę mej duszy zostawił”
Budziszewko - rozległa wieś położona w
gminie Rogoźno, w powiecie obornickim, w województwie wielkopolskim. Tu
właśnie w 1831 r przebywał Adam Mickiewicz. Był gościem Konstancji i Józefa Łubieńskich.
26 września 1831 r. wystąpił on w roli ojca chrzestnego 4- letniej córki
właścicieli. Do dzisiaj istnieją budynki upamiętniające ten fakt. Pałac
rodziny Łubieńskich, u których gościł Poeta - obecnie jest w remoncie, kościół
drewniany z 1755 r.
W 1974 roku powstałej szkole podstawowej
nadano imię wieszcza. W sześć lat później szkoła otrzymała sztandar. Chlubą
szkoły od 1983 roku jest IZBA PAMIĘCI ADAMA MICKIEWICZA. Została założona z
inicjatywy pani Janiny Ruty - nauczycielki historii w tejże szkole (nie żyje).
Obecnie opiekę nad Izbą Pamięci przejęła
pani Dorota Fundamenska.
Izba Pamięci mieści się w klasie lekcyjnej, w której odbywają się
lekcje języka polskiego i historii. Bogaty księgozbiór można podzielić na
dwie części: utwory Poety oraz dzieła o jego życiu i twórczości. Są wśród nich wydania dziewiętnastowieczne,
zbiorowe, w języku ojczystym i przekładach obcych rosyjski, francuski, dunski
Zebrano około 81 wydań obcojęzycznych.
|
Zgromadzono też pokaźny zbiór książek biograficznych oraz poruszający wątek wielkopolski w życiu Wieszcza.
Szczególne miejsce w budziszewskich
zbiorach zajmują różne edycje „ Pana Tadeusza”. Dotychczas udało się zgromadzić
150 egzemplarzy różnych wydań i w kilku językach. Wśród nich są „białe kruki”-
wydania z lat 1878, 1889 i 1898. Są wydania albumowe z drzeworytami sztorcowymi
wykonanymi wg rysunków Michała Elwiro Andriollego z ilustracjami Tadeusza
Gronowskiego, Jana Marcina Szancera, wydania jubileuszowe, kieszonkowe. Gratką
bibliofilską jest „Pan Tadeusz” w 12 książeczkach napisany prozą, wydany przez
Miniaturę Kraków. Udało się zdobyć kilka egzemplarzy w językach obcych :
francuskim, chińskim-fragm. ,białoruskim, rosyjskim, esperanto, angielskim oraz koreańskim i duńskim.
Wśród prac o Mickiewiczu czołowe miejsce
zajmują dzieła wydane z okazji stulecia urodzin Poety w 1898 roku, albumy i
księgi pamiątkowe.
W
zbiorach są też dzieła syna Mickiewicza Władysława.
Kolejną grupę eksponatów stanowią
dzieła plastyczne. Czołowe
miejsce zajmuje „Apoteoza Adama Mickiewicza” pędzla Krakowskiej malarki
Haliny Cieślińskiej – Brzeskiej, 10
obrazów pastelowych do „Pana Tadeusza” autorstwa Anny Drozd z Krakowa. Widoki
pałacu namalowali : Bogdan Ruta, Józef Pacholski z Poznania oraz Janusz
Kaczmarski z Warszawy. Piękną
„Świteziankę” wykonał specjalnie dla szkoły Stanisław Westwalewicz z Tarnowa.
Oprócz obrazów udało się zebrać
kilkanaście medali, medalionów i plakiet. Szczególne miejsce w tym zbiorze
zajmuje nasz własny medal. Kolekcje medalierską uzupełniają trzy rzeźby głowy
Poety w wapieniu, postać młodzieńczego Mickiewicza, trzy płaskorzeźby oraz
plakiety autorstwa takich wybitnych artystów medalierstwa jak: Józefa
Stasińskiego i Józefa Kopczyńskiego z Poznania, Ryszarda Stryjeckiego z
Warszawy i wielu innych. Najcenniejszy
natomiast jest medalion posrebrzany z 1898 roku.
Wśród eksponatów warto zwrócić uwagę na
te, które nawiązują do tzw. epizodu budziszewskiego w życiu Poety. Są to:
portrety Konstancji i Józefa Łubieńskich, obrazy przedstawiające wydarzenie z
26 września 1831 roku, kserokopie aktu chrztu Marii Tekli, rękopis wiersza Konstancji
Łubieńskiej pt. „Elegia”, znaleziony na
strychu pałacu w 1983 roku, listy do Józefa Łubieńskiego z 1835 roku, a także
kilka pism z początku XIX w, listy Mickiewicza do Konstancji Łubieńskiej,
fotokopie z rękopisów, druku oraz wydanie książkowe pt. Nieznane listy Adama
Mickiewicza do Konstancji Łubieńskiej” wydane w 1924 roku. Pobyt Wieszcza w
Budziszewku opisany przez Gustawa Bojanowskiego w „Rękopisie dla wnuków” był i
jest inspiracją dla małych plastyków.
Oddzielną część eksponatów stanowi porcelana o tematyce mickiewiczowskiej.
Posiadamy patery do „Pana Tadeusza”, bajek, ballad, sonetów i biografii, 10 figurek do „Pana Tadeusza” oraz dwie płaskorzeźby. Ten zbiór to prace uczniów szkół ceramicznych z Chodzieży, Krotoszyna i Opoczna. Jeszcze inną kolekcję tworzą nowości wydawnicze, wydane w Roku Mickiewiczowskim (1998) np. biografie: „Mickiewicz” Jacka Łukasiewicza, „M jak Mickiewicz” Tomasza Łubieńskiego, „Celina i Adam Mickiewiczowie” Aliny Witkowskiej, „Adam Mickiewicz jako nauczyciel i pedagog” Józefa Półturzyckiego, artykuły prasowe foldery z licznych wystaw, zaproszenia, programy teatralne, fotografie i plakaty. Także ekranizacja „Pana Tadeusza” w reżyserii Andrzeja Wajdy ma swój oddźwięk w naszych zbiorach – kalendarze, plakaty, artykuły prasowe, prace plastyczne uczniów.
Izba Pamięci Adama Mickiewicza w
Budziszewku stała się przede wszystkim celem wycieczek młodzieży szkolnej
i jej wychowawców. Właśnie tutaj ma miejsce najlepsza lekcja poglądowa j.
polskiego o życiu i twórczości Poety. Powinni tu trafiać również członkowie towarzystw
literackich, którym patronuje Mickiewicz oraz wszyscy miłośnicy poezji Wieszcza.
Uczniowie z naszej szkoły, corocznie biorą udział w rajdach mickiewiczowskich, gdzie mogą pochwalić się zdobytą wiedzą na temat wieszcza oraz zachęcić innych do odwiedzenia naszej szkoły, gdzie mieści się Izba Pamięci.
Pozdrawiam serdecznie z Wilna ! - Artur z Nienawiszcza
OdpowiedzUsuń